Krizantem çiçeği olarak da bilinen kasımpatı, renkli çiçekleriyle muhteşem bir süs bitkisidir. Kasımpatı çiçek renkleri birbirinden farklı olabilir. Yaprakları loblu veya dişli olan kasımpatı çeşitlerinin yanı sıra dilsiz veya pürüzlü yapraklı çeşitleri bulunur. Çiçek açtıktan sonra etrafına mis gibi koku yayan kasımpatı son derece estetik bir çiçektir. Evde kasımpatı bakımıyla ilgili dikkat edilmesi gereken detaylar vardır. Bu yazımızda kasımpatı bakımı hakkında bilinmesi gereken tüm detayları bulabilirsiniz.
Atatürk’ün en sevdiği çiçek olarak bilinen kasımpatı, farklı renklerde çiçek açan bir süs bitkisidir. Yaprakları çok farklı renklere sahip olduğu için en sevilen çiçekler arasında yer alır. Kasımpatı anlamı Latince adı chrysanthemum olarak bilinir ve dilimizde krizantem çiçeği denir. Sonbahar aylarına renk katan ender süs bitkilerinden biridir. Çünkü sonbaharda havalar soğuduğu için renkli çiçeklerin çoğu solup düşer. Ancak kasımpatı bunlardan farklı bir yapıya sahiptir.
Kasımpatı çeşitleri, bitkinin açtığı çiçeklerin renklerine ve yaprak yapısına bağlı olarak farklılık gösterir. Yıl içinde 50 ila 150 cm arasında bir boya ulaşabildiği için en çok tercih edilen çiçekler arasında yer alır. Evde bakımı sanıldığından daha kolay olan kasımpatı çiçeğini zorlanmadan yetiştirebilirsiniz. Papatyagiller familyasından olan bu çiçek, farklı renklerde olduğundan herkesin zevkine hitap eder. Kasımpatı, papatyagiller arasında en iri olan çiçektir.
Kasımpatı çiçeğine bu ismin verilmesinde bir anlam vardır. Kasımpatı denmesinin sebebi, renkli çiçeklerinin solup öldüğü kasım ayında açmasıdır. Bu bitki diğer çiçeklerin solduğu dönemde açtığı için farklı özelliklere sahiptir. Sonbaharın gelişi ile birlikte kasım ayında açan kasımpatı çiçeği adını buradan alır. Kasımpatı çiçeği anlamı sonbaharda açmasıyla alakalıdır. İyi bakıldığı zaman kısa sürede boy veren ve yeşil yaprakların görünmesini engelleyecek kadar çiçek açabilen bir bitkidir.
Kasımpatı çiçeği sonbaharda açmasına rağmen çok soğuk iklimlerde yetişmez. Karasal iklim bölgelerinde kasımpatı çiçeğinin açmasına uygun hava şartları yoktur. Evde kasımpatı çiçeği yetiştirmek isteyenler bile soğuk havalarda ideal ortamı ayarlamakta zorlanabilir. Bu nedenle kasımpatı, genellikle ılıman iklim koşullarını sever. Doğrudan ışık görmeye ihtiyaç duymayan kasımpatının yine de ışığa yönelip büyüdüğü bilinir. Kasımpatı çiçeğini gölgede bırakmamaya özen göstermek ve ara sıra yer değiştirmek önemlidir.
Papatyagiller ailesinin en büyük ve iri çiçek açan süs bitkilerinden olan kasımpatı farklı renklere sahiptir. Bu bitki, kendine has drenajlı saksılarda ev koşullarında yetiştirilebilir. Kasımpatıyı çoğaltmak için yapılması gereken yöntemler bellidir. Sonbaharda rengarenk çiçekler açan kasımpatı nasıl çoğaltılır sorununun yanıtını arayanlara kökten ayırma yöntemi tavsiye edilir. Ayrıca saksıya tohum ekleme yöntemiyle de kasımpatı çiçeği çoğaltılabilmektedir.
Çok soğuk ve sıcak iklimleri sevmeyen kasımpatı için en ideal ılıman havalardır. Kasım ayında çiçek verdiği için gün ışığına aşırı ihtiyaç duymaz. Kasımpatı ne zaman ekilir diye merak edenler için bu çiçek ev koşullarında bile kış sonu ekilir. Bahar başında ekilen kasımpatı tohumları zamanla gelişip büyüyerek sonbahara doğru iri taneli çiçekler verir. Kasımpatı çiçeğini yetiştirmek için öncelikle şu kriterlere dikkat etmek gerekir:
Saksıya streç film gerip yapılan bu işlem pek çok kişi tarafından bilinmez. Bu uygulama, toprağın nem dengesini koruduğu için kasımpatı tohumu çimlenmesini hızlandırır. Bu şekilde kasımpatı bitkisini sanki doğal ortamındaymış gibi daha hızlı şekilde büyütebilirsiniz. Ekim yaptığınız toprağın kasımpatı çiçeğinin ihtiyaçlarını karşılayabileceğinden emin olmanız gerekir.
Saksıda kasımpatı ekmenin en doğru zamanı soğuk kış aylarının geçmesiyle başlar. Nisan mayıs gibi aylarda tohumlama yöntemi ile kasımpatı ekebilirsiniz. Ekim yapılan toprağın mineral ve vitamin bakımından zengin olmasına dikkat edilmelidir. Eğer toprağın çok verimli olmadığını düşünüyorsanız dışarıdan vitamin ve mineral takviyeleri vererek toprağın zengin hale gelmesini sağlayın. Kasımpatı çiçeği fazla boy atmadığı için aşırı büyümesini beklemek doğru değildir.
Kasımpatı çiçeği, iri taneli ve birbirinden farklı renkleriyle görsel açıdan estetiktir. Ayrıca etrafına devamlı güzel kokular yaydığı için sonbahar aylarında hemen fark edilir. Kasımpatı çiçeğinin herhangi bir şeyle temas etmesi halinde kolayca zarar gördüğü unutulmamalıdır. Bu yüzden bitkiye büyüyüp gelişmesi için serbest bir alan sunulmalı saksının üzerinde baskı bulunmamalıdır. Ayrıca kasımpatı bitkisinin bakımı ne kadar iyi olursa çiçekler o kadar güzel açar.
Papatyagillerden iri çiçekli bir tür olan kasımpatı, evde özel saksılarda bakılmalıdır. Süs bitkileri arasında en geniş şekil ve renk çeşitliliğine sahiptir. Bu özelliği sayesinde her evde hemen dikkat çeken bir bitki olduğundan tercih edilir. Kasımpatı ekiminde ilk olarak doğru drenaja sahip bir saksı seçmeye dikkat edilmelidir. Drenajı kötü saksılarda sulama sonrası köklerde aşırı su birikimi gerçekleşirse, bu durum çiçeği içerden çürütür. Bitkiye zarar vermeden kasımpatı çiçeği bakımı yapmak ideal bir saksı seçmekle başlar.
Çiçeği saksıya ekerken en az 15 cmlik bir çukur açmak gerektiğinden çiçeğin kökleri epey derinde kalır. Bu nedenle çiçeğin bakımında sulama şartları büyük önem taşır. Kasımpatı çiçeği derin çukurlu saksıları sever. Böylelikle kökler daha rahat ve doğal biçimde toprağa salınmış olur. Geniş köklere sahip olduğundan kasımpatı çok su isteyen bitkilerdendir. Kasımpatı yetiştiren kişiler sık sık ancak az miktarda sulama ritmine ayak uydurmalıdır.
Evde kasımpatı çiçeği yetiştirenler bakım koşullarına dikkat ettiğinde çok iri ve renkli çiçeklerle karşılaşır. En ideal ortamı bulduğunda kasımpatı çiçekleri yeşil yaprakları kapatacak kadar gürleşir. Bunu sağlamak için kasımpatı sulamasına mutlaka özen gösterilmelidir. Kasımpatı nasıl bakılır diye merak edenler kasımpatı çiçeğini sularken şu detaylara dikkat etmek önemlidir:
Kasımpatı çeşitleri farklı boylarda olsa da budama işlemlerinde son derece hassastır. Çiçek saksıda veya dışarıdan bir müdahale ile darbe aldığında kolayca dökülebilir. Farklı renklerdeki kasımpatı çiçeğinin budama işleminde nazik olmanız önerilir. Çok rüzgar alan bir yerde tutulan çiçeğin rüzgardan zarar görmesine karşın dalları küçültülmelidir. Bu sayede kasımpatı çiçeği dış etkenlere karşı daha dirençli hale gelir.
Atatürk’ün en sevdiği çiçek olarak bilinen kasımpatı genellikle yaz sonunda çiçeklenir. Çoğu süs bitkisi, kış sonunda bahar aylarının gelmesiyle birlikte çiçek verir. Ancak bu tarihlerde ekilen kasımpatı gelişim gösterip yaz sonunda, sonbahar aylarında çiçek açmaya başlar. Bu dönemde diğer çiçekler yaprak dökerken kasımpatının çiçek açması son derece ilgi çekicidir. Genellikle ekim ve kasım ayında açan kasımpatı çiçeği sağlıklı koşullarda bakıldığında uzun süre kalıcı olur.
Mavi kasımpatı çiçeği, suyu sık sık verilse ve toprağı gübrelense bile 3 haftaya kadar dayanır. Genellikle aralık ayında ve ocak ayı başlarında soğukların artmasıyla birlikte kasımpatı çiçekleri dökülür. Kasımpatı çiçeğinin tohumları iyi drenajlı büyük bir saksıya ekilmelidir. Saksı, temiz hava alabilen ve rüzgarsız bir ortama konulmalıdır. Kasımpatı çiçeğinin daima nemli tutulmasına dikkat edilmelidir. Saksıda solmuş çiçekler ve yapraklar varsa mutlaka düzenli aralıklarla ayıklanmalıdır. Bu şekilde mor kasımpatı çiçeğinin daha fazla güçlenip dirençli olması ve uzun ömürlü olması sağlanır.
Kasım ayında rengarenk açan pembe kasımpatı çok sevilen süs bitkileri arasındadır. Kasımpatı çiçek açıp daha sonra bunları dökmesiyle birlikte budanması faydalı olur. Dalların budanması sayesinde kasımpatı bir sonraki yıl daha fazla çiçek açma imkanına sahip olur. Dallar budanırken sadece yaklaşık 4 cm kalacak şekilde kesilmelidir. Budama işlemi biter bitmez çiçeğin sulanması gerekir. Kasımpatı budamasıyla bitkinin dalları gürleşir ve bir sonraki yılda daha fazla çiçek açması kolaylaştır. Uygun koşullarda bakılan kasımpatı çiçeğinin bu şekilde her yıl budanmasında sakınca yoktur.
Kasımpatı ekiminde ilk olarak saksı seçimi büyük önem taşır. Saksının doğru drenaja sahip olması çok önemlidir. Kasımpatı çiçeğinin kökleri dallanıp uzadığında topraktan ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri daha kolay alır. Bu sayede bitkinin çiçek açtığı dönemde yaprakları iri taneli ve kokulu hale gelir. Kasımpatı çiçeğinin görsel açıdan etkileyici bir görünüme kavuşması için mutlaka geniş saksılar seçilmelidir. Küçük çaplı bir saksı kasımpatı çiçeğinin büyümesi önünde ciddi engel oluşturur.
Kasımpatı çiçeğini ekerken saksıda yaklaşık 15 cm olacak şekilde bir çukur açılması tavsiye edilir. Derin çukuru seven kasımpatı çiçeği, köklerini rahatça toprağın derinliklerine ulaştırabilir. Bu bitkinin çok fazla ışığa ihtiyaç duymadığı belirtilse de yine de düzenli olarak güneş ışığı görmesi sağlanmalıdır. Fakat özellikle yaz aylarının sonlarında aşırı güneşli yerlerde tutulmaması gerekir. Kasımpatı çiçeğini doğrudan güneş ışığına maruz bırakmak, su ihtiyacını karşılayamamasına ve kurumasına neden olur.
Kasımpatı bakımında suluma yöntemleri farklılık gösterebilir. Sulu toprağı seven kasımpatı çiçeğinin çürümesine neden olacak kadar fazla su basılmamalıdır. Toprakta veya saksıda su birikmesi çürümeyi başlatabilir. Bu yüzden toprağın drenajlı saksıda olması çok önemlidir. Beyaz kasımpatı çiçek tomurcuklarını ıslatmadan su püskürtme yöntemiyle de sulanabilir. Kasımpatı çiçeğini sularken her gün aynı saatte sulama yapmak çiçek için çok faydalıdır.
Genellikle kasımpatı çiçeklerinin güneşin tepede olduğu öğlen saatlerinde sulanmaması önerilir. Bu sebeple evde yetiştirdiğiniz kasımpatı çiçeğini sadece sabahları ve güneş doğmadan önce sulamak faydalıdır. Güneşin doğmasına yakın zamanda ideal miktarda su alan kasımpatı çiçekleri daha güzel açar. Geceleri sulama yapılması durumunda toprak kurumayacağı için mantar oluşumuna sebebiyet verebilir. Sabahın erken saatlerinde düzenli olarak sulama yapmak kasımpatı bakımında en doğru tercihtir.
Kasımpatı bitkisi aşırı sıcaktan olduğu gibi aşırı soğuktan da hoşlanmaz. Çiçeği balkonda yetiştirmek isteyenler için kasımpatı kış aylarına uygun değildir. Soğuk kış mevsiminde kasımpatını kapalı ve ılıman bir ortama taşımanız önerilir.