Yılbaşı Çiçeği Nedir ? Bakımı Nasıl Yapılır, Yılbaşı Çiçeği Kokina

Yılbaşına yakın zamanlarda açması nedeniyle adını yılbaşı çiçeği olarak alan bitkinin asıl ismi, schlumbergera olarak bilinir. Bir tür iç mekan bitkisi olarak bilinen yılbaşı çiçeği, kaktüs ailesi fertleri arasında yer almaktadır. Yılbaşı çiçeği nedir, sorusuna verilecek yanıt, geniş yapraklı, farklı çiçek renklerine sahip olması ile bilinen bir saksı bitkisi şeklindedir.

Bitki, kaktüsgillerden olması nedeniyle suyu fazla sevmez. Kış mevsiminde çiçeklenen nadir bitkiler arasında yer alan bu bitki, kırmızı, beyaz, pembe, sarı, lila renk seçeneklerine sahiptir. Birkaç türü olan bitki, her türü için belirgin bir farklılık göstermez. Etli yapraklara sahip olması ile bilinen tür, yapraklarının kenarında tırtıklı bölgeler bulunması nedeniyle farklı bir görünüme sahiptir. Düzenli bakım halinde her yıl çiçek veren bitki, ofiste kullanıma da uygundur. Bitkinin özellikle ocak- aralık döneminde çiçek vermesi beklenmektedir.

Kaç Çeşit Yılbaşı Çiçeği Vardır?

Yılbaşı çiçekleri, birbirinden o kadar farklı özellikler gösteren türlere sahiptirler ki, her tür için bakımın ayrı bir şekilde bilinmesi gerekir. Bahsettiğimiz kaktüsgillerden olan yılbaşı bitkisi, saksıda yetişen ve dar alanları seven bir bitkidir. Bunun yanında kokina olarak bilinen başka bir tür yılbaşı çiçeği, geniş alana yayılmayı sever. Birbirinden farklı olsalar da aynı dönemlerde açmaları, bu farklı bitkilerin aynı isim ile anılmalarına neden olmuştur. Yılbaşı çiçeği çeşitleri arasında yer alan bu ikilinin bakımını ayrı olarak inceleyelim.

Saksıdaki Yılbaşı Çiçeğine Nasıl Bakım Yapılır?

Saksınızda, evinizin ya da ofisinizin bir köşesinde bulunan yılbaşı çiçeğine bakım yapmak için çiçeğinizi gözlemlemeniz yeterlidir. Direkt olarak güneş ışığına maruz kalmayı sevmeyen çiçek, aydınlık odaları sevmektedir. Güneşi direkt olarak almayan, ancak sürekli olarak aydınlık kalan bir odada çiçek, hızlı bir şekilde büyür. Çiçek, gün ışı aldığı yöne eğilim gösterebilir. Gün ışığını yeterince almayan kısmı düzenli olarak güneşe çevrilmelidir. Böylece çiçeğin saksı içinde eğilmesi engellenmiş olur.

Yılbaşı çiçeklerinin bakımı güzel bir şekilde yapılmazsa, çiçekte hızlı bir şekilde solma ve kararma meydana gelir. Yeterli beslenmemekten kaynaklanan bu kararma, yapraklarda kendini gösterir. Bu durumun meydana gelmesi halinde çiçeğin suyunun ve ışığının kontrol edilmesi gerekmektedir.

• Işık ve Konum: Kokina, parlak ancak doğrudan olmayan güneş ışığına ihtiyaç duyar. Pencere kenarında, doğrudan güneş ışığının gelmediği bir yer idealdir.
• Sulama: Toprağın üst katmanı kuruduğunda sulamak en iyisidir. Fazla su, kök çürümesine yol açabilir, bu yüzden drenajı iyi bir saksı kullanın.
• Nem: Kokinalar yüksek nem seviyelerini sever. Bitkiyi sık sık püskürterek veya nem tepsisi kullanarak nem seviyesini artırabilirsiniz.
• Sıcaklık: Kokina, 16-22°C (60-72°F) arası sabit sıcaklıkları tercih eder. Çok soğuk veya çok sıcak ortamlardan kaçının.
• Besleme: Aktif büyüme dönemlerinde, yaklaşık iki haftada bir, seyreltilmiş ev bitkisi gübresi ile besleyin.
• Budama: Çiçeklenme sonrası, genellikle ilkbaharda, bitkiyi budayarak yeniden şekillendirebilirsiniz. Bu, sağlıklı büyümeyi teşvik eder.
• Yeniden Çiçeklenme: Kokinayı tekrar çiçeklendirmek zordur, ama mümkündür. Ekim ve Aralık ayları arasında, günde 14 saat tam karanlıkta tutarak ve geri kalan 10 saat boyunca ışık almasını sağlayarak bu süreci teşvik edebilirsiniz.
• Hastalık ve Zararlılar: Yaprak dökülmesi, solgunluk veya lekelenme gibi sorunlar görürseniz, hastalık veya zararlı belirtileri için bitkinizi kontrol edin.

Yılbaşı Çiçeğinin Bulunduğu Ortam Nasıl Olmalıdır?

Yılbaşı çiçeğinin olması gereken odada rüzgar olmamalıdır. Çiçek, kış aylarında 16- 22 derece sıcakları sever. Bitkinin kök kısmı tam anlamıyla toprak içinde bulunmalıdır. Rüzgarın bitkiyi hareket ettirmesi, dalı ve gövdesi ile oynaması, köklere hava değmesine neden olmaktadır. Bu durum, bitkinin kurumasına neden olabilir. Çiçeğin sık hareket edeceği kapı ağzı ya da pencere kenarı gibi yerlere konmaması gerekir. Yılbaşı çiçeği bakımı konusunda bitki ile en az temasın sağlanması, bitkinin en az seviyede hareket ettirilmesine dikkat edilmelidir. Bitki, alıştığı yerden ayrılmak istemez. Ayrıca yapraklarına ya da çiçeklerine dokunulmasından da hoşlanan bir çiçek değildir.

Yılbaşı Çiçeğinin Toprağını Nasıl Değiştireyim?

Yılbaşı çiçeğinin toprağını değiştirmek için sıcak ayların başlangıcı tercih edilmelidir. Toprak değişiminden sonra havaların artık soğumayacağından emin olunmalıdır. Bunun yanında bitkinin toprağı, en az 2 yılda bir değiştirilmelidir. Yılbaşı çiçeği nasıl bakılır, sorusuna verilecek en güzel cevap, bitkiyi gözlemlemektir. Bir sorun olması halinde yapraklarını karartarak hemen tepki veren bitki, bu sayede sahibi ile anlaşmanın yolunu bulmuştur.

Yılbaşı çiçeğinin toprağı humuslu ve lifli  olmalıdır. Toprak değişirken saksı da değişmeli, her değişimde en fazla 1 numara büyük saksıya geçilmelidir. Ev bitkilerinin çoğu gibi yılbaşı çiçeği de dar saksıları sever. Kökleri uzun olmayan bitki, dar saksı içinde yavaş bir büyüme gösterir.

Çiçeğin toprağına vitamin karıştırılması zorunlu değildir. Eğer çiçek sağlıklı görünüyor, kararma, solma gibi sorunlar yaşamıyorsa, çiçeğin toprağına vitamin katılması zorunlu değildir. Ancak vitamin kullanılacaksa da, 1 LT suya 1 kapak olacak şekilde dökülmelidir.

Yılbaşı Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?

Çiçeğinizin başka bir saksıda da büyümesine devam etmesini, yayılmasını istiyorsanız, çoğaltma işlemini yapabilirsiniz. Yılbaşı çiçeği çoğaltma işlemi, köklerden ayırma şeklinde yapılmaktadır. bitkinin kökleri, kesişim noktalarına zarar vermeyecek şekilde ayrıştırılır. Bitki, zaten saçaklı köklere sahiptir. Kök saçaklarına zarar vermeyecek şekilde ayrıştırma işlemi yapıldıktan sonra, ayrışan kök, topraktan temizlenir. Toprak kalmayan kök suya bırakılarak 3 gün beklenir. Ardından başka bir saksıya dikilir. Saksıya dikildikten hemen sonra hafif bir sulama yapılması, bitkinin kendini daha hızlı toplamasını sağlar. Bunun yanında köklerin tamamının saksı içinde yer alması gerekmektedir. Köklerin toprak yüzeyinde kalmamasına ya da kenarlardan taşmamasına özen gösterilmelidir. Yılbaşı çiçeği nasıl çoğaltılır, sorusuna böylelikle yanıt verilmiş olunur.

Yılbaşı Çiçeğine Zarar Veren Etmenler Nelerdir?

Yılbaşı çiçeği, narin bir saksı bitkisidir. Bu nedenle bazı etmenlerden hızlı etkilenerek sararıp solması söz konusu olabilir. Çiçek, aşırı sulanma durumunda köklerin çürümesine bağlı olarak ölür. Özellikle saksıda direnaj deliklerinin olmaması, saksıda biriken fazla suyun dışarı çıkamamasına neden olacaktır. Bu nedenle saksı içinde biriken su, kökleri çürütür.

Bitki, saçak kök yapısına sahiptir. Bu nedenle köklerin birbirinden ayrışması söz konusu olabilir. Toprak yüzeyine çıkmış ya da toprağın fazla ıslak bölgesinde kalmış kök parçası hastalanabilir. Hastalanan kök, diğer kökleri de etkiler ve onları da öldürür.

Uygun saksıya sahip olmayan bitki, kök gelişiminin olumsuz etkilenmesine bağlı olarak ölür. Ayrıca toprağın yılbaşı bitkisine uygun olmaması, vitamin değerlerinin düşük olması gibi faktörler, çiçeğin toprağa ve saksıya uyum sağlamasını zorlaştırır. Bu nedenle çiçek, hızlı bir şekilde ölür. Haşereli, solucanlı, vitaminsiz, sert ve kuru toprak kullanılmamalıdır.

Peki Kokina Nedir?

Kokina, yılbaşında rivayetlerle alınan, köklerinden koparılmış bitkidir. Saksıda yetişen yılbaşı çiçeğinden farkı, hem dış görünüşü, hem de yetişme tarzıdır. Kokinayı evlerde saksı içlerinde yetiştirmemiz mümkün değil! Çünkü bitki, geniş alanları ve toprağa yayılmayı sever. Çalı tipi bitkiler arasında yer alan kokinanın da kırmızı tomurcuklu yılbaşı çiçeği olarak anılması, saksıdaki yılbaşı çiçeği ile karıştırılmasına neden olmaktadır.

Rivayete göre kokinayı koparıp evine getiren kimsenin evinde, kokina ne kadar uzun yaşarsa o kadar çok bereket, huzur ve şans olacaktır.  Kırmızı sevimli tomurcuklara ve dikensi yapraklara sahip olması nedeni ile yabani bir çalıyı andıran bitkiyi eve getirdikten sonra, daha uzun süre yaşamasını sağlamanın pek çok yolu vardır. Ama yılbaşı çiçeği kokina eve getirildiğinde zaten köklerinden ayrılmış olduğundan, canlandırma çalışmaları mutlaka hüsranla sonuçlanır. Amaç, sadece bitkinin daha uzun süre yaşamasını sağlamaktır.

Kokina Çiçeği Nasıl Bakılır?

Evinize getirdiğiniz kokinanın daha uzun süre yaşaması için yapmanız gerekenler sonrasında, çiçeği 1 yıla kadar yaşatmanız mümkün olacaktır. Yılbaşı çiçeği kırmızı tomurcukları ile böğürtleni andırırken, eve getirdiğinizde henüz solmamış ya da kararmamış olacaktır. Bitki, hem soğuk ortamlardan, hem sıcak havadan korunmalıdır. Buket halinde alınmış kokina çiçeğinin petek, radyatör gibi alanlarda bırakılması, çiçeği hızla öldürür. Aldıktan sonraki 1 ay süre ile, haftada 1 olmak üzere sap kısımlarını suda bekletmeniz, çiçeği canlandıracaktır. Ancak bitkinin yol kenarlarında ya da geniş topraklarda yetişmeyi sevdiği göz önüne alınmalı, uzun süreli sulamadan kaçınılmalıdır.